Hirigintzak baldintzatzen ditu bertan bizi direnen hizkuntza-hautuak? Galdera horri erantzuna ematen saiatu da Galder Unzalu azken urteotan. Bere ustez, hirigintzak baldintzatzen ditu hautu horiek. Lurraldea eta Hizkuntza graduondokoaren bueltan dabiltzanek ere gauza bera esaten dute. Mikel Zalbidek ere, hein batean (eta ñabardura askorekin), horren alde egiten du azken Bat aldizkarian arnasguneen gainean egindako artikulu luze bezain mamitsuan (eta, zenbait arlotan, eztabaidagarrian).
Eta nik? Nik zer iritzi dut? Ba, ez dakit. Hirigintzak, jakina, zerikusia eta lotura du hizkuntzarekin eta haren erabilerarekin. Izan ere, hizkuntzaren erabilerarekin denak du zerikusia, bizitza osoak du zerikusia: hirigintzak, lanak, zuzenbideak, aisialdi ohiturak, sozializazioak, kulturak eta abar. Baina ez nuke esango hizkuntza-hautuetan horrenbesteko eraginik duen. Beste faktore batzuekin konbinatuta, bai badu. Baina, bere horretan, bere xumean, bere apalean, esango nuke ezetz. Baina, beti, esango nuke ezetz hipotesi moduan. Ez daukat daturik, ez ebidentziarik hautuetan eraginik ez duela esateko. Baina, era berean, ez daukat daturik, ez ebidentziarik hautuetan eraginik duela esateko. Jarraitu beharko da ikerketan, hortaz. Ea Galderrek hurrengoetan pista eta ebidentzia gehiago ematen dizkigun.