blogak

Bai Horixe-Bizargorri

HERNANIKO APAIZARENA

Hernanitik datorren gure auzoko agure batek kontatu dit aurreko astean bertan honakoa; egia izango al da… Esaten zidan ere ez al nuen entzuna orain artekoan sekula, denok jakin beharreko kontu zahar-zaharra balitz bezala… Ez dirudi gizasemeak gezurrontzi haizeputz horietakoa eta nire belarri zuloetara sartu bezalaxe aterako dizut Hernaniko apaiz baten historia zure begien irakur-larrera. Historia zaharrak badira haizeak arrazoiz behin betirako eramanak; honako hau, ordea, ez zait iruditzen horietakoa denik. Gatza eta piperra badu.

Ez dakigu aurreko mendean edo aurreragokoan, baina, agidanean, izan omen zen Hernanin apaiz parroko bizkor iaioa, aparteko begi-zorrotza omen zuena, zertarako?, eta herriko emakume haurdunei, neskatila ala mutikotxoa, zer zetorkien iragartzeko; haurdunaldian, jakina. Elizgizon hark ba omen zeukan, inondik ere, halako begi ezkuturen bat, halakoxe bertute bitxiren bat, herrira jaioko zenaren sexua aurretiaz asmatzeko. Aurrez iragarri eta bete-betean jotzen omen zuen beti; erdiz erdi asmatzen omen zuen aldiro, arraioa! Ondo harritzeko gauza zen, gero!

Santa Barbara mendi azpietan, Urumea ibaiaren ertzetan, udaletxeko arkupetan eta eliz-atariaren aurrez aurre, apaizak begi argia egiten omen zien atzera-aurrera zebiltzan herriko emakume haurdunei. Ez den-denei, baina bai gogoa hala erakusten ziotenei, esan egiten omen zien bere iritzian zer zitzaien sabel barren hartatik jaioko, neska ala mutila. Eta fama zabala zegoen herrian, demontretan, beti  zuela asmatzen! «Ez din begi eskasa! —egiten zuten ahopeka herritarrek—. Handia dun, horratik! Nondik nora asmatzen ote din…? Noiztik nora apaiz bat erditze kontuetan aditu…!?».

Apaizak nola demontre ote zuen jaiotzeko zenaren sexua asmatzen, sekulako harrituta zebilen jendea Hernaniko herrian. Ez zen gutxiagotarako ere, alafede. Esan dazadan berriro: herrian. Hala erdigunean, nola Elizatxon, Ereñozun edo Galarretan. Nonahi; baina herrian bertan, beti ere. Herriz kanpoko andreak ere joan izan omen zitzaizkion galdezka, antza; baina, berak ezetz: ezer inori iragartzekotan, hernaniarra behar zuela izan, herrian bertan bataiatua izango zena. Horretan zegoen koxka.

Behin baino gehiagotan, ordea, gertatu izan omen zen apaizak ama izango zenari haurdunaldian “halako” jaioko zitzaiola esan (neska, esaterako), eta mutila jaio. Edo alderantziz. Halakoetan, bistan da ama berriak, haurra bataiatzerakoan, esanik izango ziola: «Aizu; neska jaioko zela esan zenidan; baina, horra, mutila etorri zaigu… Gurekin ez duzu asmatu».

Halakoetan, Hernaniko apaiz hark sakristiako mahaiko tiraderatik ohar koaderno handi apain bat zabaltzen omen zuen eta, begira-begira egon ostean, hala esaten omen zion txandan txandako amatxo ez konformeari: «Neska jaioko zela esan nizula nik…!? Ea, ba…Hahor… Ikusi ondo. Halako egunetan, halako tokitan, halako ordutan egon ginen gu biok. Eta esan nizun (ikusi, ikusi) mutila jaioko zela. Beti asmatzen dut nik».

“Neska” esan kalean eta “mutila” ipini koadernoan; “mutila” esan hitzez eta “neska” ipini lapitzez; badaezpada… Asmatuko ez zuen, bada, beti erdiz erdi Hernaniko apaizak!? Baldinbetan! Kalean egin iragarpena gertatu ezean, sakristiako koadernoa zuen bistaratzen; gertatuenean, berriz, denak konforme.

Bizargorri, 2020-02-12


© bizargorrizena for Bai Horixe - Bizargorri, get_post_time('Y'). | Permalink | No comment | Add to del.icio.us
Post tags:

Feed enhanced by Better Feed from Ozh

The post HERNANIKO APAIZARENA appeared first on Bai Horixe - Bizargorri.

jatorrizkoa ikusi

2013-2024
Blogetan! Blog izarren bila

AZKUE FUNDAZIOA
Agoitz plaza 1, 48015 Bilbo, Bizkaia
Tel. 94 402 80 81 - Faxa. 94 405 24 07